Ngay sau bài viết về nỗi thèm thuồng củ ấu quê, ông anh nhà báo chơi cùng đã lâu mới hỏi: “Thế mày biết ấu tẩu không? Cháo ấu tẩu ấy. Muốn ăn thì lên Hà Giang với tao”.

Đương nhiên là tôi chưa biết rồi. Lại thấy bảo nó mọc trên đá, độc thì dữ lắm, ăn sống dễ bề chết “lăn cu đơ”. Nghe ớn dựng tóc gáy, nhưng cũng lại tò mò, nghĩ: “Độc thế mà bà con miền núi vẫn bóp rượu làm thuốc như là “dĩ độc trị độc”, rồi còn nấu cháo cơ mà. Sợ gì chứ”. Thế là đi. Coi như một cơ hội du lịch Hà Giang – mảnh đất địa đầu tổ quốc.

Anh bạn chỉ cho tôi quán Hương, nổi tiếng nhất thành phố Hà Giang, rồi có công chuyện phải vội đi trước, nhắc: “Mày cứ từ từ thưởng thức, đến đây không ăn cho say thứ này cũng giống như vào Bình Định không say bầu đá ấy”.

Cô Hương xởi lởi tay làm miệng nói, cũng không giấu gì, từ bí quyết chế biến ấu tẩu riêng. Gạo nương vo sạch, để ráo. Củ ấu tẩu rất cứng, khi nấu rửa sạch thả vào nồi, cứ thế ninh đến lúc nào nó tự nhừ thành hỗn hợp sệt (rất lâu) và cuối cùng ninh chung với gạo nếp, chân giò heo (hay móng). Do độc tính cao, nên một nồi cháo lớn để bán chỉ dùng vài củ.

Riêng việc chọn và làm sạch ấu tẩu cũng là một công đoạn rất kỹ lưỡng.Nấu được nồi cháo mất cả ngày mà chưa chắc đã đủ làm tan độc ấu tẩu. Thông thường người nấu chính là người thử cháo đầu tiên. Ăn còn thấy tê cứng đầu lưỡi là còn độc. Thành thử cả Hà Giang “bói” mãi mới còn vài nhà bám nghề nấu cháo.

Ấu tẩu cũng lại có củ đực củ cái. Người ta đồn kháo nhau cháo phải cùng nấu cả 2 loại củ, âm dương tương hợp thì chuyện vợ chồng cũng hòa thuận.

Quầy hàng nghi ngút khói. Cháo múc ra nóng hổi, có lẫn cả ấu tẩu và móng giò, thêm hành lá rau thơm, tía tô thái nhuyễn. Bát cháu cổ truyền chỉ có vậy, nhưng thi thoảng có khách gọi thêm thịt nạc băm, hay kêu đập quả trứng gà gạn lòng đỏ.

Người Hà Giang đi ăn cháo ấu tẩu khoảng 8 – 9h gọi là… ăn đêm. Tôi ngồi xì xụp. Trời lạnh, trên bàn lúc nào cũng sẵn mắm ớt, măng chua. Cháo ấu tẩu đăng đắng nhưng thơm mùi nếp dễ chịu, ấu tẩu bùi và chân giò béo ngậy. Ăn đêm trông thế hóa ra nhiều chất và đầy đặn gớm. Cũng không ai ăn đến bát thứ hai, vì cũng ngại tính say của củ ấu.

Ấu tẩu giã cảm chống rét, giãn gân cốt, bồi bổ cơ thể và giúp ngủ ngon. Nên những đêm cuối năm mưa phùn sương muối, gió từ sông Lô thổi vào buốt lạnh, người ta vẫn cứ kiếm bằng được quầy cháo, ăn no rồi mới về. Còn tôi, thử một lần mà nhớ mãi.

C.M.T.G
Nguồn ảnh: Internet

Tour du lịch Hà Giang
Giá tour: 2.250.000 vnđ
Đăng ký tour tại đây